Een werknemer ontslaan, hoe pak je dat aan? 

Ben je van plan om een werknemer te ontslaan? Dit kan vaak een vervelende en negatieve situatie zijn. Soms kan je helaas niet anders en is dit noodzakelijk voor jouw onderneming. Werknemers die bijvoorbeeld niet goed functioneren, kan je maar beter ontslaan. Of wanneer het economisch niet goed gaat met de onderneming, is het soms ook de beste keuze om werknemers te ontslaan. Zoals je waarschijnlijk al weet, is dit niet makkelijk. Er zijn veel strenge regels rondom ontslag, en je maakt hierin snel fouten. Firm24 helpt je daarom graag bij het ontslagtraject! Wil je meer informatie? Lees dan snel verder! 

Wat is een ontslagtraject?

Je mag als werkgever niet zomaar een werknemer ontslaan. Je moet je hierbij aan verschillende regels houden! De regels zijn afhankelijk van de arbeidsovereenkomst en de redenen voor het ontslag. Voordat de werknemer echt ontslagen is, moet de kantonrechter of het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) vaak eerst nog controleren of aan al de regels is voldaan. De rechter of UWV beoordeelt of de reden voor het ontslag redelijk is en of de werknemer nog herplaatst kan worden. Je kan de werknemer met verschillende redenen ontslaan. De reden van het ontslag is belangrijk om te bepalen welk ontslagtraject je uiteindelijk moet doorlopen. Je hoeft het ontslag niet te laten toetsen bij de rechter of UWV wanneer het ontslag tijdens de proeftijd plaatsvindt, het gaat om een ontslag op staande voet (bij geldige redenen kan een arbeidsovereenkomst per direct worden beëindigd) of wanneer het gaat om een ontslag van een werknemer met een pensioenleeftijd. Je kan verschillende ontslag trajecten volgen, hierover lees je verder in dit artikel meer!

Vergeet geen werknemersdossier bij te houden

Wanneer je een werknemer in jouw onderneming in dienst neemt, ben je verplicht een werknemersdossier bij te houden. Je zet hierin de algemene informatie over de werknemer, zoals naam en kopie identiteitsbewijs, maar je houdt ook de gegevens over het functioneren van de werknemer hierin bij. Dit dossier is vooral belangrijk op het moment dat de werknemer niet goed functioneert. Je bent op dat moment als werknemer verplicht om bijvoorbeeld een verbetertraject te starten. Je geeft bij een verbetertraject de werknemer een reële kans om het functioneren binnen de onderneming te verbeteren. Dit moet je goed in het werknemersdossier bijhouden, zodat je later kan aantonen dat het ontslag gerechtvaardigd is! Wanneer je namelijk een ontslagverzoek indient bij het UWV of kantonrechter kan het werknemersdossier het verzoek motiveren. Firm24 helpt je graag met het controleren of het werknemersdossier op orde is en of er aan de voorwaarden is voldaan, zodat de kans zo groot mogelijk is dat het ontslagverzoek wordt goedgekeurd! Klik hier om een afspraak te maken.

Met welke reden kan je een werknemer ontslaan?

Je mag niet zomaar een werknemer ontslaan. Zo moet er altijd een goede reden zijn voor het ontslag. Deze redenen staan hieronder op rij. Je dient vaak eerst te onderzoeken of je de werknemer nog kan herplaatsen binnen de onderneming, voordat je hem of haar kan ontslaan.

• Bedrijfseconomische redenen: je ontslaat werknemer(s) als gevolg van economische omstandigheden, zoals een slechte financiële situatie. veel minder werk, een reorganisatie, technologische verandering of faillissement.
• Langdurige ziekte of arbeidsongeschiktheid: wanneer jouw werknemer minimaal twee jaar arbeidsongeschikt of ziek is en jij aan de re-integratieverplichtingen hebt voldaan, kan je de werknemer ontslaan.
• Frequent ziekteverzuim: wanneer jouw werknemer vaak ziek is en dit ernstige gevolgen heeft voor je onderneming is sprake van frequent ziekteverzuim. Wel moet je eerst kijken of de werknemer een andere functie of aangepast werk kan verrichten en je moet eerst de reden van het vaak ziek zijn onderzoeken, voordat je de werknemer kan ontslaan.
• Disfunctioneren: wanneer je vindt dat de werknemer zijn of haar werk niet goed doet, is sprake van disfunctioneren. Hier moet eerst een heel traject aan vooraf gaan, zoals het bespreken van de verbeterpunten in functioneringsgesprekken en je moet er alles aan doen dat de werknemer deze punten ook daadwerkelijk kan verbeteren. Je hebt hier een heel dossier van de werknemer opgebouwd en daarmee kan je uiteindelijk naar de rechter.
• Verwijtbaar handelen of nalaten: wanneer de werknemer verwijtbaar gedrag vertoont door bijvoorbeeld een redelijke opdracht te weigeren, vaak te laat komt, diploma’s te vervalsen of ander gedrag vertoont met grote nadelige gevolgen, is het mogelijk de werknemer te ontslaan. Soms is het in zulke gevallen ook mogelijk om de werknemer op staande voet te ontslaan. Hier lees je verder in het artikel meer over!
• Gewetensbezwaren: wanneer een werknemer vanwege een religieuze, morele of ethische achtergrond een bezwaar maakt, bijvoorbeeld dat de werknemer niet op zondag wil werken, is het in sommige gevallen mogelijk de werknemer te ontslaan. Zulk ontslag kan je niet zomaar aanvragen! Het bezwaar moet zo ernstig zijn dat je samen niet meer tot een oplossing kan komen.
• Verstoorde arbeidsverhouding: wanneer jij en de werknemer niet met elkaar door één deur kunnen, is sprake van een verstoorde arbeidsverhouding. Je moet dan wel bewijzen dat er sprake is van een verstoorde arbeidsrelatie.
• Andere omstandigheden: wanneer er een situatie is die niet past binnen de andere hierboven genoemde redenen, kan er sprake zijn van een uitzonderingssituatie waardoor redelijkerwijs niet van je kan worden verlangd het dienstverband in stand te houden.
• Een combinatie van verschillende redenen: wanneer er meer aan de hand is dan één reden, kan je ook een beroep doen op de zogenaamde ‘cumulatie grond’. Dit betekent dat meerdere ontslagredenen met elkaar gecombineerd kunnen worden. Je kan hier bijvoorbeeld denken aan het aankaarten van het niet goed functioneren van de werknemer en dat de werknemer vaak te laat komt.

Welke ontslagroutes zijn er?

Je kan verschillende ontslag trajecten volgen, zoals het ontslag via UWV, via de kantonrechter, ontslag met wederzijds goedvinden, ontslag op staande voet en collectief ontslag. Firm24 ondersteunt je graag bij het ontslagtraject! Klik hier om een afspraak in te plannen met een van onze specialisten.

Ontslagroute via het UWV

De reden van het ontslag bepaalt of de ontslagroute via het UWV of de kantonrechter is. Wanneer de ontslagroute via het UWV verloopt, moet je een ontslagverzoek indienen bij het UWV. Het gaat hier om de eerder genoemde redenen ‘bedrijfseconomische redenen’ en ‘langdurige ziekte of arbeidsongeschiktheid’. Je motiveert het ontslagverzoek met bijvoorbeeld het werknemersdossier. Het UWV beoordeelt meestal binnen vier weken het verzoek en bepaalt of het ontslag gerechtvaardigd is. Wanneer het UWV een ontslagvergunning afgeeft, eindigt de arbeidsovereenkomst. Een werknemer kan bezwaar maken tegen dit besluit bij het UWV. Deze ontslagroute verloopt schriftelijk.

Ontslagroute via de kantonrechter

Het kan ook zijn dat de ontslagroute via de kantonrechter verloopt. De ontslagroute verloopt via de kantonrechter bij alle redenen waarvoor je niet naar het UWV gaat. Je dient eerst een verzoekschrift in bij de kantonrechter, waarin je verzoekt om de arbeidsovereenkomst te ontbinden. De werknemer kan hiertegen bij de kantonrechter bezwaar maken, dit wordt verweer genoemd. De zaak wordt vervolgens mondeling behandeld, waarbij beide partijen hun verhaal kunnen doen. De kantonrechter kan de partijen eerst de gelegenheid geven om er samen alsnog uit te komen of spreekt meteen een oordeel uit. De kantonrechter geeft aan het gaat om een gerechtvaardigd ontslag. Wanneer de kantonrechter het ontslagverzoek toekent, eindigt de arbeidsovereenkomst.

Ontslag met wederzijds goedvinden

Het kan ook zijn dat jij en je werknemer samen akkoord gaan met het ontslag, dan is er sprake van ontslag met wederzijds goedvinden. Het grote voordeel hiervan is dat je niet eerst langs het UWV of kantonrechter moet gaan. Dit scheelt veel kosten en tijd! Let op: het initiatief van het ontslag moet wel altijd vanuit jou komen. Het ontslag kan verschillende redenen hebben. Je moet de afspraken over dit ontslag schriftelijk vastleggen in een vaststellingsovereenkomst. De werknemer heeft altijd nog 14 dagen bedenktijd.

Ontslag op staande voet

Je kan ook de werknemer per direct ontslaan. Dit wordt ontslag op staande voet genoemd. Hierbij hoef je je niet aan de opzegtermijn te houden en verloopt het verslag niet via de kantonrechter of het UWV. Je mag je werknemer niet zomer op staande voet ontslaan, maar alleen als er aan een aantal eisen zijn voldaan. De reden van het ontslag moet een dringend zijn, dat het ernstig genoeg is om het ontslag te rechtvaardigen, hierbij kan je denken aan diefstal, herhaalde werkweigering of bedreiging. Daarnaast moet de reden voor het ontslag aan de werknemer kenbaar worden gemaakt. Wanneer je jouw werknemer ontslaat op staande voet, moet je de arbeidsovereenkomst wel daadwerkelijk en snel beëindigen.

Collectief ontslag

Soms moet je helaas meerdere werknemers tegelijkertijd ontslaan. Dit is erg vervelend. Wanneer je meer dan twintig werknemers ontslaat in een korte periode, is er sprake van een collectief ontslag. De reden voor dit ontslag, moet een bedrijfseconomische reden zijn. Daarnaast moeten alle werknemers in hetzelfde werkgebied werken. Je moet het collectieve ontslag vooraf melden bij het UWV en de vakbonden raadplegen. Je overlegt met de vakbonden (en meestal ook de ondernemingsraad) over de plannen van het collectief ontslag. Je kan dit ontslag regelen met wederzijds goedvinden, wanneer dat niet op die manier gebeurt, toetst het UWV het ontslag. Alleen als er sprake is van een tijdelijk arbeidscontract zonder een opzegmogelijkheid moet de kantonrechter het ontslag toetsen.

Transitievergoeding

Heb jij dus het initiatief genomen om de werknemer te ontslaan? Dan heeft de werknemer het recht op een financiële vergoeding. Deze vergoeding noem je de transitievergoeding. De hoogte van deze vergoeding is afhankelijk van het aantal jaar dat de werknemer in dienst is geweest. De werknemer heeft namelijk recht op een transitievergoeding van ⅓ maandsalaris per gewerkt jaar. Dit kan maximaal € 86.000 zijn, tenzij de werknemer meer dan € 86.000 per jaar verdient. In dat geval is de maximale vergoeding gelijk aan één jaarsalaris.

Wat is het belang van een ontslagtraject op de juiste wijze doorlopen?

Je moet je sinds 2015 aan veel regels houden op het moment je een werknemer wilt ontslaan. Deze regels zijn heel streng, dus het is belangrijk dat je goed oplet! Je hebt een goede reden nodig om een werknemer te kunnen ontslaan en daarnaast is het belangrijk dat je deze reden kan bewijzen. Wij raden het aan om je te laten bijstaan door een specialist. Een mislukte poging kan namelijk leiden tot hele vervelende situaties, waarbij je waarschijnlijk ook veel extra geld moet gaan betalen (zoals de billijke financiële vergoeding naast nog de transitievergoeding).

Ontslagtraject regelen via Firm24!

We kunnen ons voorstellen dat je nog steeds niet helemaal weet welke ontslagroute je moet doorlopen of hoe je het precies moet aanpakken. Firm24 helpt je graag om het ontslag zo goed mogelijk te doorlopen. Klik hier om een intakegesprek in te plannen. Onze specialist neemt binnen 48 uur contact met je op!