Ondernemingsraad; weet wat speelt op de werkvloer

Misschien heb jij als werkgever het gevoel dat je precies weet wat er allemaal gebeurt op de werkvloer, maar toch is het soms fijn om inzichten te krijgen van je werknemers. Want, wie weet er nou beter wat er speelt op de werkvloer dan het personeel zelf? Daarvoor is de ondernemingsraad: een raad bestaande uit personeelsleden die meedenkt over bedrijfszaken en opkomt voor het personeel. Benieuwd of deze handige raad voor jou verplicht is? Lees snel verder! 

Een ondernemingsraad, wat is het, wat doet het?

Binnen de wereld van het ondernemen, onderscheiden we een hoop verschillende raden. Zo heb je de Raad van Commissarissen, de Raad van Advies en ook de ondernemingsraad (OR). Deze laatste raad vertegenwoordigt de belangen van het personeel binnen de onderneming. Het bestaat dan ook uit werknemers die in naam van al het personeel overleggen met het bestuur van de onderneming en medezeggenschap hebben over bedrijfseconomische zaken en personeelszaken. Om dit goed te kunnen uitvoeren hebben ze, naast de taken, ook een aantal rechten waar ze gebruik van mogen maken.

Wat zijn de taken van de ondernemingsraad?

De ondernemingsraad heeft als grootste taken om de belangen van het personeel te behartigen en om mee te denken en mee te beslissen over bedrijfseconomische zaken. Deze twee hoofdtaken zijn op te splitsen in wat kleinere taken:

Taken rondom personeelsbelangen

• Erop toezien dat de arbeidsomstandigheden goed zijn
• Erop toezien dat de arbeidsvoorwaarden worden nageleefd (inclusief rusttijden en arbeidstijden)
• Erop toezien dat er een gelijke behandeling tussen personeel is
• Diversiteit en inclusiviteit stimuleren

Bedrijfseconomische taken

• Meedenken over de toekomst van het bedrijf
• Adviseren over grote bedrijfseconomische besluiten, bijvoorbeeld op het gebied van financiën

Bovendien moet een OR vaak overleggen met meerdere partijen. Zo moeten ze overleggen met de werknemers wanneer het gaat over arbeidsomstandigheden, moeten ze minimaal twee keer per jaar overleggen met het bestuur en mogen ze overleggen met deskundigen betreffende lastige onderwerpen zoals pensioenzaken.

Alle rechten op een rijtje

Naast deze taken, heeft de ondernemingsraad ook wat rechten om het uitvoeren van deze taken te vergemakkelijken. En, omdat dit best een flinke rij is, zetten we alle rechten onder elkaar.

Instemmingsrecht
Allereerst heeft de ondernemingsraad instemmingsrecht. Wanneer je als werkgever beslissingen wil nemen betreffende arbeidsomstandigheden of andere personeelszaken, dan moet je instemming vragen aan de ondernemingsraad. Geen instemming van de OR? Geen nieuwe regeling.

Adviesrecht
Een andere in het rijtje met rechten is het adviesrecht. Ben jij als werkgever van plan om hele grote organisatorische of financiële beslissingen te nemen? Eerst advies vragen aan de ondernemingsraad! Neem je dit advies niet aan? Dan moet je hier een goede reden voor hebben. Bovendien kan de ondernemingsraad beslissen of ze beroep doen op de ondernemingskamer van het gerechtshof te Amsterdam die het laatste woord heeft over de beslissing.

Initiatiefrecht 
Het recht op initiatief betekent dat de ondernemingsraad altijd initiatief mag nemen en voorstellen mag doen aan jou als werkgever. Tijdens een overleg kan de OR dit voorstel uitgebreid uitleggen en daarna is het aan jou om te beslissen.

Recht op informatie
Het is niet mogelijk om taken uit te voeren wanneer je niet alle informatie hebt die hiervoor nodig is. Daarvoor is het recht op informatie in het leven geroepen. Dit recht zorgt ervoor dat je als werkgever alle informatie moet aanleveren die nodig is voor de ondernemingsraad om de taken uit te kunnen voeren.

Recht op spreken
De ondernemingsraad heeft recht om te spreken tijdens de aandeelhoudersvergaderingen. Tijdens deze vergaderingen mogen ze hun mening delen over zaken als het beloningsbeleid, de besluiten die door het bestuur worden genomen en over het aanstellen en schorsen van bestuurders en leden van de Raad van Commissarissen. Lees hier meer over aandeelhoudersvergaderingen.

Recht op scholing 
De leden van de ondernemingsraad hebben recht op vijf scholingsdagen per jaar onder werktijd. Dit zijn trainingen of cursussen voor de OR-leden om hun kennis te vergroten om zo hun taken nog beter uit te kunnen voeren. Scholing is niet het enige wat onder werktijd mag, want ook vergaderen mag tijdens werktijd. Dit gaat altijd in overleg met jou als werkgever. 

Is dat alles dan?
De ondernemingsraad heeft dus flink wat rechten, maar dat is nog niet alles. In een CAO kunnen namelijk nog meer rechten worden opgenomen en ook als werkgever kan je, in goed overleg, meer rechten toekennen aan de ondernemingsraad binnen jouw onderneming.

Verplicht of vrijblijvend

Een ondernemingsraad is niet voor ieder bedrijf verplicht. Ondernemingen met 50 of meer werknemers in dienst, zijn verplicht om een ondernemingsraad op te stellen. Heb je minder dan 50 werknemers? Dan heb je de keuze om een ondernemingsraad aan te stellen, maar dit hoeft niet. Er is wel een side note die we hierbij moeten vertellen, want ondernemingen met 10 tot 50 werknemers moeten of een personeelsvertegenwoordiging hebben of je moet als ondernemer twee keer per jaar een personeelsvergadering houden om informatie te verlenen.

Een ondernemingsraad met al je werknemers?

Buiten het feit dat een ondernemingsraad met al je werknemers waarschijnlijk veel chaos oplevert in de meeste ondernemingen, is het ook niet toegestaan. Hoeveel leden jouw ondernemingsraad moet hebben, ligt namelijk aan het aantal werknemers dat je in dienst hebt. Hieronder een tabel met een overzicht van het aantal OR leden.

Firm24 helpt je!

Bij Firm24 staan we klaar om je te helpen! Via deze link plan je een intakegesprek in met een advocaat en krijg je een telefonisch adviesgesprek van dertig minuten en een offerte op maat voor het opzetten van een ondernemingsraad.