Pandrecht vestigen: dit is wat je moet weten

Als ondernemer kan je geld uitlenen aan (zakelijke) relaties. Wanneer het om grotere bedragen gaat, wil je extra zekerheid dat het geld wordt terugbetaald. Zo loop je minder risico dat je jouw geld verliest. Het pandrecht is een soort recht dat extra zekerheid tot terugbetaling kan geven. In dit artikel lees je wat het pandrecht is, wat de voordelen van het recht zijn en hoe je het vestigt.

Wat is het pandrecht?

Het pandrecht is een recht dat wordt gevestigd op zogenaamde roerende goederen die niet-registergoederen zijn. Dit zijn goederen die van plaats verschoven kunnen worden zoals auto’s, machines, schilderijen, aandelen of meubilair. Het doel van het recht is om minder risico te lopen bij het uitlenen van geld. Stel je verstrekt een lening aan een (zakelijke) relatie en je wilt zeker weten dat je dit geld terugkrijgt. Het is dan verstandig om een pandrecht te vestigen op een goed dat in het eigendom is van degene op wie jij een geldvordering hebt. De waarde van het goed waar het pandrecht op is gevestigd komt vaak overeen met de waarde van de geldlening die je hebt verstrekt. Als degene bij wie je een geldvordering hebt openstaan, het geld niet terugbetaalt of ineens failliet gaat, heb jij het recht op inbeslagname van het goed waarop het pandrecht staat. Deze kan je dan verkopen en het geld dat het oplevert is dan van jou. Zo krijg je het geld dat je behoorde te krijgen toch binnen en maak je zelf geen verliezen!

Waarom heb je het pandrecht nodig?

Wanneer partijen beginnen met zaken doen is er vaak wederzijds vertrouwen dat betalingen gewoon worden gedaan en leningen worden afgelost. Maar in het zakenleven kunnen dingen altijd anders lopen dan verwacht. Als er ruzies ontstaan of een van de partijen gaat failliet, wil je hierop voorbereid zijn. Daarom is het verstandig om extra maatregelen te treffen om zeker te weten dat het geld waar je recht op hebt, ook echt weer bij jou terecht komt. Het is daarom verstandig om een zekerheidsrecht als een pandrecht te vestigen.

Wat zijn de juridische voordelen van het pandrecht?

Juridisch gezien biedt het pandrecht twee specifieke voordelen:

Er is geen tussenkomst van de rechter nodig

Wanneer je een pandrecht op een goed heb gevestigd en de pandgever (degene van wie je geld hoort terug te krijgen) niet aan zijn verplichtingen voldoet, dan heb je per direct recht op de inbeslagname en verkoop van dat goed. Normaal gesproken moet een rechter dit eerst goedkeuren, maar dit hoeft niet als er een pandrecht wordt gevestigd. Juristen noemen dit ‘parate executie’.

Je hebt een voorrangspositie bij faillissement

Wanneer een partij failliet gaat dan komt er een curator bij kijken. Deze gooit alle schulden die een partij heeft dan op een hoop en worden aan de hand van wettelijke regels terugbetaald. Vaak blijft er dan weinig geld over voor de schuldeiser. Wanneer er een pandrecht is gevestigd sta je buiten het hele faillissement. Je bent dan een zogenaamde “separatist” en mag handelen alsof er geen faillissement is.

Welke soorten pandrecht zijn er?

Er zijn twee verschillende manieren waarop het pandrecht op een goed kan worden gevestigd: bij vuistpand of stil pandrecht.

Vuistpand

Als je kiest voor het vestigen van een vuistpand dan wordt het goed waarop het pandrecht is gevestigd meteen in het bezit van de pandhouder gebracht. Stel dat je een geldvordering hebt op partij X en hiervoor een pandrecht op zijn schilderij vestigt, dan hou jij dat schilderij in je bezit totdat partij X aan zijn betaling voldoet. Dit pandrecht wordt met een notariële akte vastgelegd, zodat het zwart op wit staat dat er een pandrecht is gevestigd. Op deze manier kunnen partijen niet achteraf zeggen dat er helemaal geen pandrecht was en dat het schilderij bijvoorbeeld alleen is uitgeleend. Een voordeel van het vuistpand is dat je de pandgever niet meer hoeft te vragen om de zaak aan jou te geven als hij niet aan zijn betaling voldoet, je kan meteen overgaan tot verkoop.

Stil pandrecht

Stil pandrecht wordt ook wel vuistloos pandrecht of bezitloos pandrecht genoemd. Het houdt in dat het goed waar een pandrecht op is gevestigd, in het bezit blijft van de schuldenaar. Om terug te komen op het eerdere voorbeeld: partij X houdt het schilderij dan in zijn eigen bezit. Zodra hij niet aan de betaling voldoet krijg jij recht op inbeslagname en verkoop van het schilderij. Dit pandrecht wordt ook door middel van een notariële akte gevestigd. Wanneer het onpraktisch is om het goed feitelijk zelf in bezit te hebben, als het bijvoorbeeld gaat om een hele grote machine, is het stil pandrecht voordelig!

Wie kan een pandrecht vestigen?

In principe kan iedereen die een geldvordering heeft op een ander afspreken om een pandrecht vestigen. Degene die eigenaar is van het goed moet natuurlijk wel akkoord gaan met het vestigen van het pandrecht, dus deze heeft het laatste woord. Het pandrecht wordt eigenlijk altijd via een notaris geregeld. Die kan een duidelijke akte opstellen waarop kan worden teruggegrepen als dat nodig is. Ten slot (aanrader) Als je na het lezen van dit artikel nog vragen hebt over het pandrecht, neem dan contact op met één van de specialisten van Firm24. Deze helpen je graag verder!