Zo bescherm je jouw unieke werk via het auteursrecht!

Je hebt een prachtige film gemaakt of een spannend verhaal geschreven en opeens zie je jouw werk ergens op internet voorbij komen. Je hebt hiervoor alleen geen toestemming gegeven, waardoor iemand inbreuk maakt op jouw auteursrecht. Wanneer je er onderling met de inbreukmaker niet uitkomt, kan je naar de rechter. Maar voor welke creaties heb je allemaal auteursrecht en hoe bewijs je dat jij auteursrecht hebt? In dit artikel vind je de belangrijkste informatie over het auteursrecht.

Wat betekent intellectueel eigendom?

De betekenis van een eigendom kennen de meeste mensen wel. Een eigendom geeft je bepaalde rechten over materiële dingen, zoals het recht om over een auto of boek te bezitten, daar gebruik van te kunnen maken en over te beslissen. Het intellectueel eigendom bestaat ook uit een geheel van exclusieve rechten, maar dan niet over tastbare zaken zoals een auto of boek, maar over ‘voortbrengselen van de geest’. Als je een uitvinder, ontwerper, ontwikkelaar of auteur bent kan je jouw creatieve of technisch vernieuwende creaties beschermen via het intellectuele eigendomsrecht. Hierdoor kunnen anderen jouw werk niet gebruiken zonder toestemming van jou! Een exemplaar van een boek is het materiële eigendom, dus als eigenaar kan jij het boek lezen, weggooien en bladzijden eruit scheuren. Je hebt in dit geval niet het recht om het verhaal in het boek te kopiëren, op internet te plaatsen of een film over te maken. Deze laatste toepassingen vallen onder het intellectuele eigendom. Onder het intellectuele eigendom vallen onder meer het auteursrecht, portretrecht, chipsrecht, naburige rechten en kwekersrecht. In dit artikel lees je de belangrijkste informatie over het auteursrecht. Wil je graag meer weten of intellectueel eigendom? Lees het artikel dan hier!

Wat is auteursrecht?

Het auteursrecht is het exclusieve recht van de maker van het werk van letterkunde, wetenschap of kunst om dit openbaar te maken en te verveelvoudigen. Je kan hierbij denken aan rechten die rusten op verhalen, muziekstukken, schilderijen, video’s, games, toneelstukken en films.

De exclusieve rechten bij het auteursrecht

Als je het auteursrecht hebt op jouw werk beschik je over twee exclusieve rechten: het alleenrecht om jouw beschermde werk openbaar te maken en het alleenrecht om jouw werk te verveelvoudigen. Openbaar maken betekent dat je jouw beschermde werk beschikbaar stelt aan het publiek. Je kan hierbij bijvoorbeeld denken aan het plaatsen van jouw werk op een website, uitzenden op de radio, live optreden of uitgeven. Verveelvoudigen is iedere vorm van kopiëren. Je kan hierbij denken aan het kopiëren van een boek of het opnemen van het werk in een databank. Wanneer anderen jouw werk willen openbaren of verveelvoudigen is voorafgaande toestemming nodig van de auteursrechthebbende.

Voorwaarden auteursrecht

Niet alle creaties zijn beschermd via het auteursrecht. Een creatie moet een eigen, oorspronkelijk karakter bezitten en de persoonlijke stempel van van de maker dragen. In andere woorden moet het werk dus niet ontleend zijn aan andere werken en een resultaat zijn van creatieve keuzes van de maker. Het auteursrecht hoef je niet aan te vragen of vast te leggen, maar komt automatisch toe aan de maker van een creatief werk. Het auteursrecht ontstaat vanaf het moment dat jouw werk is gemaakt.

Hoe lang is het auteursrecht geldig?

Het auteursrecht is een tijdelijk recht. Het auteursrecht is geldig tot zeventig jaar na de dood van de maker. Wanneer deze zeventig jaar is verstreken, dan is het werk vrij van auteursrecht. Dit betekent dat het werk in principe vrij openbaar gemaakt kan worden of verveelvoudigd. Wanneer het werk door meerdere auteurs samen is gemaakt geldt het auteursrecht tot zeventig jaar na de dood van de langstlevende auteur.

Hoe bewijs je het auteursrecht?

Het auteursrecht ontstaat zoals al eerder gezegd automatisch, maar wordt daarom nergens officieel geregistreerd. Het kan daarom handig zijn om op het werk jouw naam en de datum waarop je het werk hebt gemaakt te zetten. Indien in de toekomst over jouw werk eventueel een rechtszaak komt, heb je een bewijs dat je op die datum al in het bezit was van het werk. Mogelijkheden om dit te doen zijn:

• Een © met jouw naam en datum
• Een exemplaar of foto van het werk aangetekend naar jezelf sturen en via een notaris kan je jouw auteursrecht op een werk vastleggen met een akteLet wel op, deze maatregelen geven je geen intellectueel eigendomsrecht, maar kunnen dienen als een extra bewijs dat je op een bepaald tijdstip jouw werk al in bezit had ter ondersteuning om jouw auteursrecht aan te tonen!

Schending auteursrecht

Als jij het auteursrecht hebt, mogen anderen jouw werk dus niet zomaar verveelvoudigen of openbaar maken zonder jouw toestemming. Wanneer dit toch gebeurt, is er sprake van inbreuk op jouw auteursrecht. Je kan als eerste stap het best zelf contact opnemen met de inbreukmaker, dit kan bijvoorbeeld via een juridische brief of sommatiebrief. Hierin geef je aan dat jouw auteursrecht wordt geschonden en vraag je dit te herstellen binnen een redelijk termijn. Je kan ook kiezen voor een kort geding, zodat je snel een uitspraak wordt verkregen. Een kort geding is een snelle behandeling van een zaak waarbij het noodzakelijk is dat snel een uitspraak volgt.  In een kort geding kan je een eventueel verbod eisen en een voorschot op de schadevergoeding. Na het winnen van een kort geding moet wel altijd nog een procedure worden ingesteld om het verbod echt definitief te maken en de volledige schadevergoeding op te kunnen eisen. Een opzettelijke schending van het auteursrecht is een misdrijf waarop maximaal vier jaar cel staat.

Ten slotte (aanrader)

Bij Firm24 helpen we jou graag verder Heb je na het lezen van dit artikel nog vragen of heb je ergens hulp bij nodig? Plan een gratis check-gesprek in om gratis te sparren over jouw situatie met één van onze adviseurs. Wanneer alles duidelijk is, kan je binnen 48 uur een advies gesprek van 60 minuten inplannen met een specialist, waarbij jullie samen opties en mogelijkheden doornemen. Daarnaast kan je ook een projectplan door onze specialisten laten opstellen speciaal voor jou! Benieuwd naar de andere intellectueel eigendom diensten van Firm24? Check ze hier!